Lewis & Short

No entries found. Showing closest matches:

bis, adv. num. [for duis, from duo; like bellum from duellum, Paul. ex Fest. p. 66 Müll.; cf. Cic. Or. 45, 153, and the letter B], twice, at two times, on two occasions, in two ways, = δίς (very freq. in prose and poetry).

  1. I. In gen.: inde ad nos elisa bis advolat (imago), Lucr. 4, 315; Cic. Q. Fr. 3, 8, 6; Hor. Epod. 5, 33; id. A. P. 358; 440; Verg. A. 6, 32; Ov. M. 4, 517 al.: non semel sed bis, Cic. Verr. 2, 3, 77, § 179: semel aut bis, Quint. 11, 2, 34: bis ac saepius, id. 10, 5, 7; Nep. Thras. 2, 5: bis mori, Hor. C. 3, 9, 15: bis consul, who has been twice consul in all (diff. from iterum consul, who is a second time consul), Cic. Ac. 2, 5, 13; id. Lael. 11, 39; id. Verr. 2, 5, 23, § 59; Liv. 23, 30, 15; 23, 31, 6; 23, 34, 15; 25, 5, 3; cf. Val. Max. 4, 1, 3; Suet. Ner. 35.
    Sometimes (among later writers) for iterum, now a second time: bis consul, Mart. 10, 48, 20; Prid. Kal. Febr.; Coll. Leg. Mos. et Rom. 1, § 11.
      1. 2. Bis is followed by,
          1. (α) Semeliterum, Cic. Dom. 52, 134: bis dimicavit: semel ad Dyrrhachium, iterum in Hispaniā, Suet. Caes. 36; so id. Aug. 25; id. Tib. 6; 72; id. Claud. 6; cf. Wolf, ejusd. id. Tib. 6.
          2. (β) Primorursus, Suet. Aug. 17; 28.
          3. (γ) Et rursus, without a preceding primo, Suet. Aug. 22; id. Tib. 48.
    1. B. Transf., doubly, twofold, in two ways, in a twofold manner: bis periit amator, ab re atque animo simul, Plaut. Truc. 1, 1, 26: nam qui amat cui odio ipsus est, bis facere stulte duco; laborem inanem ipsus capit, et illi molestiam adfert, Ter. Hec. 3, 2, 8 sq.: in unā civitate bis improbus fuisti, cum et remisisti quod non oportebat, et accepisti quod non licebat, Cic. Verr. 2, 5, 23, § 59: in quo bis laberis, primum, quoddeinde, quod, etc., id. Phil. 8, 4, 13: inopi beneficium bis dat qui dat celeriter, Publ. Syr. v. 235 Rib.: bis gratum est, id. v. 44 ib.: bis est mori alterius arbitrio mori, id. v. 50 ib.
  2. II. Particular connections.
    1. A. Bis in die, mense, anno, etc., or bis die, mense, anno, etc., twice a day, month, year, etc.; cf. Suet. Aug. 31 Oud.; id. Galb. 4; id. Vit. Ter. 2: bis in die, Cic. Tusc. 5, 35, 100; Cato, R. R. 26; 87: bis die, Tib. 1, 3, 31; Verg. E. 3, 34; Hor. C. 4, 1, 25; Cels. 1, 1; 1, 8; 3, 27, n. 2; Plin. 10, 53, 74, § 146; cf. cotidie, Liv. 44, 16, 5: in mense, Plin. 11, 18, 19, § 59; Suet. Aug. 35: in anno, Varr. R. R. 2, 11, 7: anno, Plin. 2, 73, 75, § 184.
    2. B. With other numerals, and particularly with distributives (class. in prose and poetry): bis binos, Lucr. 5, 1299; Cic. N. D. 2, 18, 49: bis quinos dies, Verg. A. 2, 126; Mart. 10, 75, 3; Ov. F. 3, 124: bis senos dies, Verg. E. 1, 44: bis septeni, Plin. 8, 36, 54, § 127: bis octoni, Ov. M. 5, 50: bis deni, Verg. A. 1, 381; Prop. 2 (3), 9, 3; Mart. 9. 78: bis quinquageni, id. 12, 67: bis milies, Liv. 38, 55, 12; Auct. B. Afr. 90; Val. Max. 3, 7, 1.
      1. 2. Esp., with cardinal numbers to express twice a given number (in the poets very freq., but not in prose): bis mille sagittae, Lucr. 4, 408; so Hor. Epod. 9, 17: bis sex, Varr. ap. Prob. Verg. E. 6, 31, p. 354 Lion.; Verg. A. 11, 9: bis quinque viri, Hor. Ep. 2, 1, 24; Ov. M. 8, 500; 8, 579; 11, 96: bis trium ulnarum toga, Hor. Epod. 4, 8: duo, Ov. M. 13, 642: centum, id. ib. 5, 208 and 209; 12, 188: quattuor, id. ib. 12, 15: sex, id. ib. 6, 72; 6, 571; 4, 220; 12, 553; 12, 554; 15, 39: septem, id. ib. 11, 302: novem, id. ib. 14, 253 al.
    3. C. Bis terve, two or three times, very rarely: a te bis terve summum et eas perbrevis (litteras) accepi, Cic. Fam. 2, 1, 1: quem bis terve bonum cum risu miror, Hor. A. P. 358.
    4. D. Bis terque, several times, repeatedly, Mart. 4, 82, 3; cf.: stulte bis terque, utterly, Cic. Q. Fr. 3, 8, 6.
    5. E. Bis tanto or tantum, twice as great, twice as much: bis tanto amici sunt inter se quam prius, Plaut. Am. 3, 2, 62; id. Men. 4, 3, 6; id. Merc. 2, 2, 26: bis tantum quam tuus fundus reddit, Varr. R. R. 3, 2, 15: Tartarus ipse Bis patet in praeceps tantum, quantus, etc., Verg. A. 6, 578.
  3. F. Bis ad eundem (sc.: lapidem offendi, as in Aus. Ep. 11 med.); prov., to commit the same error twice, Cic. Fam. 10, 20, 2.
  4. G. Bis minus, in an old enigma in Gell. 12, 6, 2, whose solution is Terminus (ter-minus): semel minusne an bis minus, non sat scio: at utrumque eorum, ut quondam audivi dicier, Jovi ipsi regi noluit concedere.
    Note: In composition, bis, like the Gr. δίς, loses the s: biceps, bidens, bifer, bigener, bijugus, bilix, etc.; hence bissenus, Sen. Agam. 812; id. Herc. Fur. 1282; Stat. Th. 3, 574; and bisseni, id. ib. 12, 811; Aus. Monos. Idyll. 12, and Prud. Cath. 12, 192, are better written as two words: bis senus (seni); so either bisextus, or as two words, bis sextus (Stat. S. 4, 1, 9); v. bisextus.

* bĭsaccĭum, ii, n. [bis-saccus], a double bag, saddle-bags, Petr. 31, 9.

Bīsaltae, ārum, m., = Βισάλται, a Thracian people on the Strymon, Verg. G. 3, 461; Liv. 45, 29, 7; 45, 30, 3; Plin. 4, 10, 17, § 38.
Hence the country they inhabited was called Bīsaltĭca, Liv. 45, 29, 6, or Bī-saltia, Gell. 16, 15 (Βισαλτία, Thuc.).

Bīsaltis, ĭdis, f., = Βισαλτίς, Theophane, daughter of Bisaltes, changed by Neptune into a ewe: Bisaltida (Gr. acc.), Ov. M. 6, 117; cf. Hyg. Fab. 188.

Bisambritae, ārum, m., a people on the Indus, Plin. 6, 20, 23, § 78.

Bisanthē, ēs, f., = Βισάνθη, a town in Thrace, on the Propontis, a colony of the Samians, afterwards called [?*(PAIDESTO/S ?], now Rodosto, Mel. 2, 2, 6; Plin. 4, 11, 18, § 43; Nep. Alcib. 7, 4.

bĭsellĭārĭus, ii, m. [bisellium], one who enjoys the honor of the bisellium, Inscr. Orell. 4055.

bĭsellĭātus, ūs, m. [bisellium], the honor of a bisellium, Inscr. Orell. 4043.

bĭsellĭum, ii, n. [bis-sella], a richly ornamented seat of honor (so called because there was room for two persons upon it, although only one sat thereon, Varr. L. L. 5, § 128 Müll.). Such a bisellium has been found represented upon a Pompeian tomb with the inscription: C. CALVENTIO. … BISELLII. HONOR. DATVS. EST., Inscr. Orell. 4044; cf. ib. 4046; 4047; 4048.

bĭsēta porca dicitur. cujus a cervice setae bifariam dividuntur, etc., Paul. ex Fest. p. 33 Müll. [bis-seta].

* bĭsextĭālis, e, adj. [bis-sextus], containing two sextarii: olla, Marc. Emp. 15.

* bĭsextĭlis, e, adj. [bisextus], containing an intercalary day: annus, Isid. Orig. 6, 17, 25.

bĭ-sextus (erroneously bissextus; v. bis fin.), i, m., sc. dies (bĭsextum, i, n., Censor. 20; Amm. 26, 1, 7) [bis], an intercalary day; so called, since the 24th of February = VI. Cal. Mart., was doubled: bisextus est post annos quattuor unus dies adjectus, Isid. Orig. 6, 17, 25; Dig. 50, 16, 98; 4, 4, 3, § 3; Macr. S. 1, 14; Aug. Trin. 4; Isid. Orig. 6, 17, 25-27.

Bisgargĭtāni, ōrum, m., a people of Hispania Tarraconensis, Plin. 3, 3, 4, § 23.

* bĭsŏlis, e, adj. [bis-solea], having two (foot) soles, Edict. Diocl. p. 20. ‡† bĭsōmum, i, n. [vox hibrida, from bis-σῶμα], a sarcophagus for two persons, Inscr. Orell. 8; Inscr. Rein. 20, 40; 20, 116.

bĭson, ontis, m., = βίσων [acc. to Oppian. Cyn. 2, 155, named from the Thracian Βίστονες], a species of wild ox living in northern regions, the Urus, the humpbacked ox, bison: Bos bison, Linn.; Plin. 8, 15, 15, § 38; Sen. Hippol. 65; Mart. Spect. 23, 4; Sol. 20.

bĭsŏnus, a, um, adj. [bis-sono], sounding twice, Serv. ad Verg. A. 9, 618.

bispellio, ōnis, m. [bis-pellis], only trop., a man with two skins, a cunning man, Dig. 47, 3, 72; also written bisbel-lio, Dig. 21, 2, 31.

bissēnus and bissēni, v. bis fin.

bissextus, v. bisextus.

Bistŏnes, um, m., = Βίστονες,

  1. I. the Bistones, a Thracian people south of Mount Rhodope, not far from Abdera, Plin. 4, 11, 18, § 42.
    In the poets,
    1. B. In gen., for the Thracians, Luc. 7, 569; acc. Bistonas, Val. Fl. 3, 83; Sil. 2, 76.
  2. II. Derivv.
    1. A. Bistŏnĭus, a, um, adj., = Βιστόνιος, pertaining to the Bistones.
      1. 1. Bistonian: plăgae. Lucr. 5, 30.
      2. 2. In gen., Thracian: rupes, Prop. 2 (3), 30, 36: viri, the Thracians, Ov. M. 13, 430: aqua, id. H. 2, 90: sarissae, id. P. 1, 3, 59: Minerva (as goddess of the warlike Thracians), id. Ib. 377: Tereus, Verg. Cul. 251: tyrannus, i. e. the Thracian king Diomedes, Luc. 2, 163: aves, i. e. grues, id. 3, 200: turbo, i. e. a violent north wind, id. 4, 767: ensis Tydei, Stat. Th. 2, 586: chelys, the lyre of the Thracian Orpheus, Claud. Rapt. Pros. praef. 2, 8 al.
        Subst.: Bistŏ-nĭa, ae, f., = Βιστονια, Thrace: Bistoniae magnus alumnus, i. e. Orpheus, Val. Fl. 3, 159.
    2. B. Bistŏnis, ĭdis, adj. f., = Βιστονίς, pertaining to the Bistones, for Thracian: ora. Ov. H. 15 (16), 344: terra, id. P. 2, 9, 54: ales i. e. Procne, wife of the Thracian king Tereus, Sen. Agam. 670.
      1. 2. Subst., a Thracian woman: Bistonidum crines, of the Thracian Bacchantes, Hor. C. 2, 19, 20; so Verg. Cir. 164, ubi v. Sillig.

* bĭsulcĭlingua, ae, adj. [bisulcuslingua], with a cloven tongue; trop., of a hypocrite, a double-tongued, deceitful person: bisulcilingua, quasi proserpens bestia, Plaut. Poen. 5, 2, 74.

bĭsulcus, a, um, adj. [bis-sulcus] (twofurrowed), hence, in gen.,

  1. I. divided into two parts, two-cleft, cloven (poet. and in postAug. prose): lingua, forked, Pac. ap. Non. p. 506, 17; Ov. M. 9, 65: pedes, * Lucr. 2, 356; Ov. M. 7, 113; Plin. 11, 45, 105, § 254: ungula, a cloven hoof, id. 8, 21, 30, § 73; 10, 1, 1, § 1: cauda, id. 9, 29, 46, § 85: forcipes, id. 11, 28, 34, § 97.
  2. II. Subst.: bĭsulca, ōrum, n. (sc. animalia), animals with cloven feet (opp. to the solidipedes), Plin. 11, 37, 85, § 212: cornigera fere bisulca, id. 11, 46, 106, § 255; 10, 65, 84, § 184; 10, 73, 93, § 199.
    Rare in sing.: bisulcum oryx, Plin. 11, 46, 106, § 255.

bĭsyllăbus, a, um, adj. [bis-syllaba], dissyllabic: sic Socer, Macer. Varr. L. L. 9, 52, 151.
Spelled bissyllăbus, Macr. Diff. 6, 8; 8, 11.